اهدای عضو از سوی محکومین به اعدام! بله، بحثی که این روزها جسته و گریخته درباره آن میشنویم. اما اصل ماجرا چیست؟ ماجرا از این قرار است که در آییننامه نحوهی اجرای احکام حدود، سلب حیات و … که در خردادماه امسال به تصویب رئیس قوه قضائیه رسید، مادهای بدین شرح وجود دارد: «چنانچه محکوم، داوطلب اهدای عضو پیش یا پس از اجرای مجازات اعدام باشد و مانع پزشکی برای اهدای عضو موجود نباشد، قاضی اجرای احکام کیفری طبق دستورالعملی اقدام مینماید که ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این آییننامه توسط معاونت حقوقی قوه قضائیه با همکاری وزارت دادگستری و سازمان پزشکی قانونی کشور تهیه و به تصویب رئیس قوه قضائیه میرسد.»
بنابراین، تا زمانیکه دستورالعمل اجرایی به تصویب نرسد عملاً بحث اهدای عضو از سوی محکومین به اعدام منتفی است و تجربه هم نشان داده وقتی گفته میشود ظرف سه ماه به تصویب خواهد رسید در اجرا بیش از یکسال بهطول میانجامد. از سویی، به فرض تصویب، محکوم به اعدام هم باید رضایت به اهدای عضو بدهد. بهعلاوه، مخالفینی که بحث سلامتی و رعایت موازین بهداشتی را مطرح میکنند باید در نظر داشته باشند که عبارت مانع پزشکی مذکور در متن ماده و دخالت پزشکی قانونی در تصویب دستورالعمل در همین راستاست و به صرف اینکه کسی محکوم به اعدام شده باشد را نمیتوان در قیاس با یک شخص عادی، از حق اهدای عضو محروم کرد.